หน่วยที่ 4

บทนำ

         ในการออกแบบ และสร้างงานกราฟิกบนคอมพิวเตอร์ ควรเริ่มต้นจากการเรียนรู้จักกับชนิดของภาพกราฟิก และโปรแกรมที่ใช้สำหรับงานกราฟิก ซึ่ง illustrator CS4 เป็นโปรแกรมหนึ่งที่ได้รับความนิยมจากนักออกแบบในการสร้างงานกราฟิกต่างๆ ดังนั้นจึงต้องมีการเรียนรู้ในเรื่องโปรแกรม illustrator CS4 ตลอดจนการจัดเตรียมเครื่องคอมพิวเตอร์ และติดตั้งโปรแกรมสำหรับสร้างกราฟิก

4.1 ความสำคัญของภาพกราฟิก
         ภาพกราฟิก เป็นภาพที่ถูกตกแต่งขึ้น เพื่อแทนความหมายที่จะสื่อไปถึงผู้ชมได้รับรู้ในสิ่งที่เราต้องการ ซึ่งสื่อต่างๆ ได้แก่ ข้อมูลข่าวสาร โฆษณา กล่องสินค้า งานพรีเซนเตชั่น และเว็บไซต์ล้วนแต่ต้องใช้ภาพกราฟิกมาเป็นส่วนประกอบทั้งสิ้น

รูปที่ 4.1 ตัวอย่างกราฟิกปกสินค้าหนังสือ

4.2 คอมพิวเตอร์ประมวลผลภาพอย่างไร

         ภาพในคอมพิวเตอร์นั้น มีวิธีการประมวลผลภาพ 2 แบบแตกต่างกันไปตามแต่ละโปรแกรมดังนี้ คือ

1. การเก็บ และประมวลผลภาพแบบเวกเตอร์ (Vector)

เป็นการประมวลผลแบบอาศัยการคำนวณทางคณิตศาสตร์ โดยมีสีและตำแหน่งของสีที่แน่นอน ฉะนั้นไม่ว่าเราจะมีการเคลื่อนย้ายที่หรือย่อขยายขนาดของภาพ ภาพก็จะไม่เสียรูปทรงในเชิงเรขาคณิต และความละเอียดของภาพจะไม่ลดลงด้วย จึงทำให้ภาพยังคงคมชัดเหมือนเดิม แม้ขนาดของภาพจะเปลี่ยนแปลงใหญ่ขึ้นหรือเล็กลงก็ตาม แต่มีข้อเสียที่ไม่สามารถใช้เอฟเฟคต์ในการปรับแต่งภาพได้เหมือนกับภาพแบบ Bitmap การประมวลผลภาพลักษณะนี้ ได้แก่ภาพ .AI, .DRW โปรแกรมที่ประมวลผลแบบเวกเตอร์ ได้แก่ Illustrator และ CorelDraw เป็นต้น

รูปที่ 4.2 ตัวอย่างของภาพโลโก้

2. การเก็บ และประมวลผลภาพแบบบิตแมพ (Bitmap)

เป็นการประมวลแบบอาศัยการอ่านค่าสีในแต่ละพิกเซล มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Bitmap จะเก็บข้อมูลเป็นค่า 0 และ 1 แต่ละพิกเซลจะมีการเก็บค่าสีที่เจาะจงในแต่ละตำแหน่ง ซึ่งเหมาะกับภาพที่มีลักษณะแบบภาพถ่าย การใส่เทคนิคพิเศษ และการรีทัชภาพที่มีอยู่แล้ว โปรแกรมที่ประมวลผลแบบบิตแมพ ได้แก่ Photoshop และ PhotoPaint เป็นต้น

รูปที่ 4.3 เทคนิคการซ้อนภาพ

:: ภาพเปรียบเทียบการแสดงผลแบบเวกเตอร์ และแบบบิตแมพ

รูปที่ 4.4 เปรียบเทียบการแสดงผลแบบเวกเตอร์ และแบบบิตแมพ

4.3 โปรแกรม Illustrator คืออะไร

  Illustrator เป็นโปรแกรมที่ใช้ในการวาดภาพที่มีลักษณะเป็นลายเส้น หรือเวกเตอร์ และยังสามารถรวมภาพกราฟิกทั้งแบบเวกเตอร์และแบบบิตแมพเข้าด้วยกัน ให้เป็นงานกราฟิกที่มีทั้งภาพเป็นเส้นที่คมชัดและมีเอฟเฟ็กต์สีสันสวยงาม

Illustrator ทำอะไรได้บ้าง

Illustrator ให้เราสามารถสร้างภาพโดยเริ่มจากหน้ากระดาษเปล่า เหมือนจิตรกรที่เขียนภาพลงบนผืนผ้าใบ โดยใน Illustrator จะมีทั้งปากกา พู่กัน ดินสอ และอุปกรณ์การวาดภาพอื่นๆ ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นการทำบนเครื่องคอมพิวเตอร์ ซึ่งเราสามารถนำมาใช้งานได้หลากหลายรูปแบบ อาทิ

งานสิ่งพิมพ์

ไม่ว่าเป็นงานโฆษณา โบร์ชัว นามบัตร หนังสือหรือนิตยสาร เรียกได้ว่างานสิ่งพิมพ์แทบทุกชนิดที่ต้องการความคมชัด

รูปที่ 4.5 งานสื่อสิ่งพิมพ์ประเภทหนังสือ

งานออกแบบทางกราฟิก

         การสร้างภาพสามมิติ การออกแบบปกหนังสือ การออกแบบสกรีน CD-ROM และการออกแบบการ์ดอวยพร ฯลฯ

รูปที่ 4.6 สกรีน CD-ROM

งานทางด้านการ์ตูน

         ในการสร้างภาพการ์ตูนต่างๆ นั้น โปรแกรม Illustrator ได้เข้ามามีบทบาทและช่วยในการวาดรูปได้เป็นอย่างดี เพราะเป็นโปรแกรมที่ถนัดงานเกี่ยวกับภาพลายเส้นอยู่แล้ว

รูปที่ 4.7 ภาพเค้กที่วาดขึ้นจาก Illustrator

4.4 ความต้องการระบบของ Illustrator CS4

          Illustrator เป็นโปรแกรมที่ทำงานเกี่ยวกับงานกราฟิก ดังนั้นจำเป็นต้องใช้คอมพิวเตอร์ที่มีความเร็วสูง มีหน่วยความจำ (Ram) และฮาร์ดดิสก์ที่มีพื้นที่ว่างมากพอสมควร โดยความต้องการระบบขั้นต่ำของ Illustrator มีดังนี้

         ซีพียู               : ควรสูงกว่ารุ่น Pentium 4 หรือความเร็วตั้งแต่ 1 GHz ขึ้นไป

         ระบบปฏิบัติการ     : ใช้ Microsoft Window XP Service Pack 3 หรือ Window 7

         หน่วยความจำ Ram : อย่างน้อย 1GB (แนะนำให้ใช้ 2 GB) 

         พื้นที่จัดเก็บ         : ควรมีพื้นที่ฮาร์ดดิสก์ว่างอย่างน้อย 5 GB

         จอแสดงผล           : มีความละเเอียดตั้งแต่ 1,024 × 768 ขึ้นไป

         การ์ดจอ                  : อย่างน้อย 16 บิต

         อุปกรณ์เสริมอื่น ๆ   : เช่น DVD Drive กล้อง Digital หรืออุปกรณ์ Mutimedia

4.5 เข้าสู่โปรแกรม Illustrator

หลังจากที่ได้ทำการติดตั้งโปรแกรม Illustrator เรียบร้อยแล้วสามารถเรียกการใช้งานโปรแกรมได้ด้วยวิธีการดังต่อไปนี้ คือ 

Start -> All Program -> ชื่อชุดโปรแกรม -> Adobe Illustrator CS4 

รูปที่ 4.8 หน้าต่างโปรแกรม Illustrator

ในหน้าต่างของโปรแกรม Illustrator CS4 มีรูปแบบให้เลือกการทำงานดังนี้

- Open a Recent Item เปิดไฟล์เก่ามาใช้งาน โดยคลิกเลือกชื่อไฟล์หรือคลิก Open

- Create New สร้างไฟล์ใหม่โดยคลิกเลือกรูปแบบ เช่น Print Document (ไฟล์สำหรับออกแบบสิ่งพิมพ์), Web Document (ไฟล์สำหรับออกแบบเว็บเพจ) เป็นต้น

4.6 หน้าจอแรกของโปรแกรม Illustrator 

        เมื่อเริ่มต้นใช้งานโปรแกรม หน้าจอแรกที่พบจะประกอบด้วยส่วนประกอบต่าง ๆ ซึ่งมีหน้าที่การใช้งานที่แตกต่างกันออกไป เราจึงต้องทำความเข้าใจกับส่วนประกอบต่าง ๆ ของหน้าจอที่ปรากฏคร่าว ๆ ดังต่อไปนี้ คือ

รูปที่ 4.9 โปรแกรม Illustrator

      1.  แถบคำสั่ง (Menu Bar)

      2.  แถบการควบคุม (Control Panel)

      3.  ปุ่มควบคุมหน้าต่าง (Control Button)

      4.  กล่องเครื่องมือ (Toolbox)

      5.  พื้นที่การทำงาน (Art Board)

      6.  พาเนลควบคุมการทำงาน (Panel)

      7.  แถบแสดงผล (Status Bar)

4.7 แถบคำสั่ง (Menu Bar)
         แถบคำสั่ง (Menu Bar) เป็นแถบเมนูที่ใช้เก็บคำสั่งหลักต่าง ๆ ของโปรแกรม สามารถคลิกเมาส์เลือกคำสั่งบนแถบคำสั่งได้ หากคำสั่งไหนมีลูกศรอยู่ด้วย แสดงว่าเมื่อเรียกใช้คำสั่งนั้นจะมีคำสั่งย่อยเพิ่มขึ้นมาอีก คำสั่งในแถบเมนูมีทั้ง 9 กลุ่ม ดังต่อไปนี้

รูปที่ 4.10  แถบคำสั่ง (Menu)      

      1.  File   ทำงานเกี่ยวกับไฟล์ เช่น เปิด (Open) บันทึก (Save) และปิดไฟล์ (Close)

      2.  Edit      ปรับวัตถุ เช่น ย้อนกลับการทำงาน (Undo/Redo) การตัด (Cut) การสำเนาหรือคัดลอก (Copy) การวาง (Paste) และการกำหนดค่าพื้นฐานของโปรแกรม (Preference)

      3.  Object  บริหารจัดการวัตถุ เช่น จัดกลุ่ม (Group) จัดลำดับ (Arrange) และปรับแต่งวัตถุ (Transform)

      4.  Type     บริหารจัดการตัวอักษร เช่น ตัวอักษร (Font) และการปรับขนาด (Size)

      5.  Select   เลือกวัตถุแบบต่าง ๆ มักใช้ร่วมกับกล่องเครื่องมือ

      6.  Effect การกำหนดลูกเล่นพิเศษในการตกแต่งวัตถุ

      7.  View     แสดงชิ้นงานในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การขยาย/ย่อชิ้นงาน (Zoom In/Out)

      8.  Window   จัดการหน้าต่างที่ปรากฏบนหน้าจอโปรแกรม เพื่อช่วยให้ทำงานได้สะดวกขึ้น

      9.  Help     รวบรวมวิธีการใช้งานและคำแนะนำเกี่ยวกับโปรแกรม Illustrator

4.8 กล่องเครื่องมือ (Toolbox)

กล่องเครื่องมือ (Toolbox) เป็นส่วนที่เก็บรวบรวมเครื่องมือที่ใช้ในการสร้าง การปรับแต่ง และการแก้ไขวัตถุ ซึ่งมีไอคอนให้สามารถเรียกใช้งานได้ง่ายและรวดเร็ว โดยเมื่อเปิดโปรแกรมขึ้นมาส่วนของกล่องเครื่องมือจะเป็นไอคอนหนึ่งแถวถูกจัดเก็บอยู่ในกรอบจัดเก็บ (Dock) ทางซ้าย ซึ่งสามารถคลิกเมาส์แล้วลากวางตำแหน่งใดก็ได้บนหน้าจอกลุ่มเครื่องมือต่าง ๆ ในการจัดการกับวัตถุแบ่งได้ดังนี้

รูปที่ 4.11  กล่องเครื่องมือ (Toolbox)

4.9 แถบการควบคุม (Control Panel)

แถบการควบคุม (Control Panel) เป็นแถบตัวเลือกสำหรับกำหนดค่าต่าง ๆ ของวัตถุเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้ให้สามารถกำหนดค่าสี ขนาด ตำแหน่ง และคุณสมบัติต่าง ๆ ของวัตถุที่เลือกได้ง่ายขึ้น มักจะปรากฏอยู่ด้านบนหน้าต่างโปรแกรม

รูปที่ 4.12  แถบการควบคุม

4.10 พาเนลควบคุมการทำงาน
พาเนลควบคุมการทำงาน (Panel) เป็นหน้าต่างย่อยที่รวบรวมคุณสมบัติการทำงานของเครื่องมือต่าง ๆ ให้ผู้ใช้เลือกปรับแต่งการใช้งานได้ง่าย ๆ มีทั้งหมด 34 พาเนล

   4.10.1  การเปิด/ปิดพาเนล
เปิดใช้งานพาเนลโดยให้คลิกที่รูปไอคอนพาเนลที่ต้องการ และเมื่อต้องการปิดพาเนลก็ให้คลิกซ้ำที่รูปไอคอนนั้นอีกครั้ง หรือคลิกปุ่มด้านบนขวาของพาเนลก็ได้

   4.10.2  การแยก/รวมพาเนล
เพื่อเพิ่มพื้นที่การทำงาน สามารถยุบพาเนลที่ยึดกับแผงพาเนลและคอลัมน์ให้แสดงในรูปไอคอน ซึ่งเมื่อต้องการใช้งานพาเนลใดก็ให้เปิดขึ้นมาทำงานเฉพาะพาเนลนั้น

รูปที่ 4.13  พาเนลควบคุมการทำงาน (Panel)